Η Σφίγγα των Ναξίων, ανάθημα του 560 π.Χ., αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα και εντυπωσιακότερα αφιερώματα στο ιερό του Απόλλωνα. Η μυθική μορφή της αρχαϊκής Σφίγγας αποδόθηκε με αυστηρότητα και εγχαράξεις στις λεπτομέρειες. Στην κυλινδρική βάση του υψηλού κίονα που στεφόταν με τη Σφίγγα αναγράφεται επιγραφή του 328-327 π.Χ., που ανανεώνει την προμαντεία για τους Ναξίους.
Βορειότερα του Βράχου της Σίβυλλας βρίσκεται ένας βράχος με πεπλατυσμένο άνω τμήμα, πάνω στον οποίο είχε τοποθετηθεί γύρω στο 560 π.Χ. το αφιέρωμα της Νάξου, πλούσιου νησιού των Κυκλάδων, με έντονη καλλιτεχνική παρουσία κατά την αρχαϊκή περίοδο. Πρόκειται για την περίφημη Σφίγγα των Ναξίων, ένα από τα μεγαλύτερα πλαστικά έργα του ιερού του Απόλλωνα. Σε υψηλό κίονα έξι σπονδύλων που στεφόταν από ιωνικό κιονόκρανο, στεκόταν μια Σφίγγα με κεφάλι γυναίκας, σώμα αιλουροειδούς, πιθανότατα λιονταριού, και εντυπωσιακά φτερά στραμμένα προς τα πάνω. Οι ανατομικές λεπτομέρειες και τα διακοσμητικά στοιχεία στα φτερά αποδόθηκαν με εγχαράξεις, αλλά και με χρώμα. Τα χείλη της σχηματίζουν ένα αινιγματικό χαμόγελο, το περίφημο «αρχαϊκό μειδίαμα». Η Σφίγγα σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο Δελφών.
Στην κυλινδρική βάση του κίονα αναγράφεται επιγραφή του 328-327 π.Χ. που ανανεώνει την προμαντεία για τους Ναξίους, δηλαδή το δικαίωμα προτεραιότητας στη λήψη χρησμών: «Δελφοί ἀπέδωκαν Ναξίοις τάν προμαντηίαν κάτ τά ἀρχαῖα∙ ἂρχοντος Θεολύτου, βουλεύοντος Ἐπιγένεος».
Το μνημείο ήταν εξ ολοκλήρου από ναξιακό μάρμαρο και έφτανε συνολικά τα 12,45 μ. ύψος. Η απόκοσμη όψη του μυθικού πλάσματος δημιουργεί δέος στον επισκέπτη, ενώ το έργο αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της ναξιακής γλυπτικής στην περίοδο της ακμής της, τον 6ο αι. π.Χ.
