Η μεγάλη θρησκευτική και πολιτική ισχύς, την οποία είχε αποκτήσει το μαντείο κατά τον 6ο αιώνα π.Χ., είχε ως αποτέλεσμα την μετατροπή του σε έναν τόπο κατάλληλο για επίδειξη πλούτου και δύναμης από τους ισχυρούς της εποχής μέσω της ανάθεσης πολύτιμων αναθημάτων, αγαλμάτων και ολόκληρων οικοδομημάτων. Οι πολυάριθμοι προσκυνητές, αθλητές και επισκέπτες είχαν τη δυνατότητα να θαυμάσουν την καλλιτεχνική αξία έργων τόσο της μεγάλης πλαστικής όσο και της μνημειακής αρχιτεκτονικής, ενώ οι επιγραφές που φέρουν αποκαλύπτουν τον λόγο της αφιέρωσης των δημοσίων αυτών αφιερωμάτων.
Γύρω στο 560 π.Χ. η Νάξος αφιερώνει στους Δελφούς ένα άγαλμα Σφίγγας στην κορυφή ενός ιωνικού κίονα, ο οποίος αποτελεί και το αρχαιότερο ιωνικό αρχιτεκτονικό στοιχείο στο ιερό των Δελφών. Το κολοσσιαίο μέγεθος του αναθήματος και η επιβλητική του θέση δίπλα στο άνδηρο του ναού εκφράζει την πολιτική και καλλιτεχνική υπεροχή της Νάξου στην αρχαϊκή εποχή. Η Σφίγγα, το μειξογενές ον με γυναικείο κεφάλι, σώμα λιονταριού και εντυπωσιακά φτερά, ήταν δάνειο της Ανατολής στην αρχαία ελληνική τέχνη και υπήρξε ένα πολύ δημοφιλές θέμα στην αρχαϊκή Ελλάδα. Συνδέεται με το ιερό των Δελφών λόγω της ιστορίας του Οιδίποδα, ο οποίος αναμετρήθηκε με το συγκεκριμένο τέρας επιστρέφοντας από το μαντείο και προσπαθώντας, μάταια όπως αποδείχτηκε τελικά, να ξεφύγει από τη μοίρα που είχαν ορίσει για αυτόν οι θεοί. Το τραγικό του τέλος συνδέεται με ένα από τα βασικά στοιχεία της δελφικής θεολογίας, το «Γνώθι σαυτόν». Ο κάθε άνθρωπος, δηλαδή, πρέπει να διάγει ενάρετο βίο, γνωρίζοντας όμως ότι η μοίρα του είναι εκ των προτέρων ορισμένη από τους θεούς.
Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αναθήματος υπό μορφή ολόκληρου οικοδομήματος ήταν οι λεγόμενοι θησαυροί, μικρά κομψά οικοδομήματα που έμοιαζαν με μικρούς ναούς και προορίζονταν για τη φύλαξη πολύτιμων αναθημάτων. Αφιερώνονταν από διάφορες ελληνικές πόλεις και διακρίνονταν με βάση τον αρχιτεκτονικό τους ρυθμό, σε δωρικούς και ιωνικούς. Ένας ιδιαίτερα πολυτελής ιωνικός θησαυρός είναι αυτός που αφιέρωσαν οι Σίφνιοι το 525 π.Χ. στο μαντείο, ο οποίος προκάλεσε τον θαυμασμό αρχαίων συγγραφέων. Ο διακοσμητικός και πλαστικός πλούτος που διέτρεχε το κτίριο από τη βάση έως την οροφή του εκπροσωπεί την τεχνοτροπία της ανατολικής νησιωτικής Ελλάδας και τον πλούσιο σε διακόσμηση ιωνικό ρυθμό.
